‘Onze’ Bart mocht een column schrijven voor Glastuinbouw Westland. Deze werd gedeeld in Het Hele Westland. Lees het stuk hieronder:

Waar zijn de Westlanders?

door Bart van Meurs (Division Q)

Start-ups spreken tot de verbeelding. Slimme, jonge mensen die onbezonnen en vol passie met hun idee de wereld willen veranderen. SIlicon Valley zit vol met succesverhalen die vaak letterlijk in een garage begonnen zijn. De ontwikkeling van giganten als Apple, Microsoft en Facebook leest als een jongensboek. Ook Nederland kent de nodige start-up successen, zoals het online betalingsverkeer via Mollie of Adyen. Ongetwijfeld zijn nu op allerlei plekken alweer jongens en meisjes ‘in hun garage’ bezig de wereld van morgen vorm te geven.

Ook de Nederlandse tuinbouw wordt ondertussen door start-ups omarmd. In mijn studententijd op de TU Delft werd nog meewarig aangekeken als je met glastuinbouw aan de slag wilde. Tegenwoordig lopen er daar tientallen bedrijfjes in ‘AgTech’. Met mijn roots in Westland én op de TU, juich ik die ontwikkeling van harte toe.

Bij Koppert Cress zijn we gek op innovatie. ‘De toekomst heeft haast’ zegt ‘onze’ Rob Baan regelmatig terecht. We bieden start-ups een plekje om hun innovaties in de praktijk te testen en zijn er graag vroeg bij om nieuwe ontwikkelingen in onze kassen toe te passen. Een achttal start-ups zijn ondertussen aan De Poel in Monster bezig met experimenteren en opschalen. Denk maar eens aan de ondertussen bekende mottenvangende drones van het Delftse PATS of het sensorplatform van ‘Rotterdamse Westlanders’ Blockbax. Binnen de Koppert Cress Group hebben zelfs een compleet nieuw bedrijf opgericht om de duurzame transitie met die start-ups vorm te geven en als impact-investeerder bij te dragen aan hun succes in de tuinbouwsector: Division Q.

Tussen al die geweldige, jonge bedrijven uit alle hoeken van de (Rand)stat valt me één ding op: waar zijn de Westlandse start-ups? Ja, toppers als Gearbox (Maasdijk) en Plantsome (Honselersdijk) zijn succesvol, maar die zijn het start-up stadium ondertussen ruimschoots ontgroeid. Eigenlijk kom ik verder helemaal geen Westlandse tuinbouwstart-ups tegen. En ook start-ups ‘van buiten’ kiezen er vooralsnog niet voor om te verhuizen naar de nummer één tuinbouwgemeente van Nederland. Laten we hier een kans liggen of blijken er toch briljante ontwikkelingen te broeien achter de Westlandse garagedeuren?

Bron: Het Hele Westland – West Media

Bart van Meurs en Leen van Leeuwen van Koppert Cress / Division Q zijn de winnaars van de WKO Duurzaamheid Award 2023.

Bart van Meurs en Leen van Leeuwen van Koppert Cress / Division Q zijn de winnaars van de WKO Duurzaamheid Award 2023. De twee heren ontvingen de onderscheiding voor de manier waarop zij zich inzetten voor hun WKO-systeem (Warmte Koude Opslag) en de promotie van bodemenergie in het algemeen.
Van Meurs en Van Leeuwen kregen de prijs op donderdag 11 mei uit handen van professor Annelies Huygen tijdens het Nationaal Symposium Bodemenergie in Utrecht.

De uitreiking van de WKO Duurzaamheid Award is een vast onderdeel van het jaarlijkse symposium. Genomineerden voor deze prijs zijn professionals die zich met toewijding inzetten voor hun WKO-systeem en actief bezig zijn met het delen van hun kennis. Op deze manier zorgen zij dat het imago van warmte- en koudeopslag verbetert. Ook helpen zij met hun bijdrage om bodemenergie een stevig onderdeel te maken van de doelstellingen in het Energieakkoord. Het was dit jaar de zevende keer dat de prijs werd uitgereikt. Prof. Dr. Annelies Huygen, hoogleraar Ordening van energiemarkten aan de Universiteit van Utrecht, verzorgde deze uitreiking in het a.s.r. hoofdkantoor in Utrecht.

Verduurzaming in de glastuinbouw

Van Meurs en Van Leeuwen, productontwikkelaar en beheerder bij Division Q, het technologiebedrijf van Koppert Cress, zijn geen onbekenden van de WKO Duurzaamheid Award. In 2018 werden de twee ook al eens genomineerd. Het duo maakt op een zeer onderscheidende manier gebruik van bodemenergie, waarbij vooral Van Meurs ook voor innovaties op dit gebied zorgt. Dankzij hen speelt Koppert Cress een prominente rol op het gebied van verduurzaming in de glastuinbouw. Om die reden werden de twee dit jaar opnieuw genomineerd, en mochten zij de prijs dit jaar ook mee naar huis nemen. ‘Van Meurs en Van Leeuwen zijn grote drijvende krachten binnen de toepassing van bodemenergie in de glastuinbouw’, oordeelde de jury.

Volledig emissieloos telen

Op verschillende manieren zetten Van Meurs en Van Leeuwen zich in voor optimale verduurzaming binnen Koppert Cress. Het bedrijf maakt bijvoorbeeld gebruik van Hoge Temperatuur Opslag (HTO) en onttrekt warmte aan alles wat een bijdrage kan leveren, zoals de lucht, het water, de motoren in de koelcel, het kantoor en de kas. Ook geothermie ligt in het vooruitzicht. De volgende stap voor Koppert Cress is om volledig emissieloos te gaan telen.

Samenwerken met Division Q

Van Meurs en Van Leeuwen willen niet alleen hun eigen bedrijf, maar de gehele sector helpen om verder te verduurzamen. Het bedrijf gaat bijvoorbeeld ook samenwerkingen aan met veelbelovende startups. Dat is de reden dat Koppert Cress in 2022 zelfs een aparte divisie oprichtte, waarmee ze ook de rest van de tuinbouwsector wil helpen en inspireren. Deze nieuwe organisatie, Division Q, richt zich onder leiding van Van Meurs op technische innovaties die de hele sector kunnen verduurzamen.

Radboud UMC

Ook de twee andere genomineerden zetten zich actief in voor hun eigen WKO-systeem en voor bodemenergie in het algemeen. Aat Builtjes werkt als strategisch energieadviseur en voorzitter van het WKO-team bij het Radboud Universitair Medisch Centrum (UMC) in Nijmegen. Samen met zijn collega’s zet hij zich in om de campusbrede WKO-installatie van het academisch ziekenhuis optimaal te laten draaien. Daarnaast deelt hij de kennis uit zijn werkzaamheden maar al te graag. Zijn belangrijkste boodschap? “Durf ook buiten je eigen gebouwen en terreinen te kijken.”

 
Wageningen University & Research

De andere genomineerde is Wim Bruins, coördinator Meet- en Regeltechniek bij Wageningen University & Research. Een reden voor zijn nominatie is de manier waarop hij altijd boven op de laatste innovaties zit, en deze ook in de praktijk weet toe te passen. Het eigen WKO-systeem optimaliseert hij door middel van intensief monitoren en bijsturen op basis van de weersverwachting. Ook het op strategische momenten laden en de overgang naar ‘gasloos’ zet hij zodanig effectief in dat de warmte- en koudebalans na de omzetting van de gebouwen naar warmtepompen bewaakt blijft. Tot slot is Bruins actief bezig met kennisdeling door contacten met andere universiteit en het voorlichten van interne collega’s.

Bron: Bart van Meurs en Leen van Leeuwen winnen WKO Duurzaamheid Award 2023 – Koppert Cress

HortiHeroes en 85 genodigden zorgen voor impact met ruim 80 matches en getekend partnership tussen HortiHeroes, Koppert Cress en Division Q

14 april 2023

Op donderdag 13 april vond in World Horti Center het HortiHeroes Startup Dinner plaats. Een exclusief evenement ter ere van het vijfjarig jubileum van HortiHeroes. Onder het genot van een smakelijk diner maakten startups, scale-ups, investeerders en gevestigde bedrijven kennis om innovatie in de Food & Flower industrie te versnellen door samenwerking. Dit werd direct kracht bijgezet met de onthulling van de Startup-Wand in World Horti Center én het ondertekenen van het partnership tussen HortiHeroes, Koppert Cress en Division Q.

HortiHeroes, Koppert Cress & Division Q bundelen de krachten

Te midden van de 85 gasten ondertekenden Rob Baan (namens Koppert Cress en Division Q) en Puck van Holsteijn (HortiHeroes) een partnerschap voor de komende drie jaar. Een waardevolle krachtenbundeling, waarmee ze de aantrekkingskracht op talent, technologie en partners vergroten. En dat is hard nodig in de missie op weg naar minder emissie, met een groeiende vraag naar verse, gezonde, lokale producten en een bijpassend verdienmodel.

Samen slaan de kersverse partners al langere tijd de brug tussen de innovaties van startups en scale-ups naar de Food & Flower industrie met focus op een circulaire versketen zonder uitstoot, automatisering en het gezond voeden van de wereldbevolking. Als moederbedrijf van Division Q staat Koppert Cress aan de basis van deze missie. HortiHeroes is trots deze twee ondernemende koploper bedrijven tot hun partners te mogen rekenen.

“We zijn de tweede grootste economie van Nederland en het is aan ons allemaal om dit te laten zien en naar buiten te brengen. Samenwerking is hierin essentieel, daarom zijn we hier bij elkaar vanavond en gaan we het partnership aan met HortiHeroes.”

Rob Baan (Koppert Cress)

Onthulling HortiHeroes Startup Wand
Tevens werd tijdens het Startup Dinner de HortiHeroes Startup Wand in World Horti Center onthuld. Op de wand zien de 30.000+ bezoekers per jaar de nieuwste innovaties van startups en scale-ups die bijdragen aan een toekomstbestendige Food & Flower industrie.

Fabienne van der Klugt-Gram, Community & Startup Lead HortiHeroes: ”Ik ben super trots op het (inter)nationale innovatie ecosysteem dat we in de afgelopen vijf jaar hebben opgebouwd met HortiHeroes en alle startups, scale-ups en partners. Vandaag tijdens het diner en op de Startup Wall wordt dat ook écht zichtbaar.”

Volop matches tussen startups en gevestigde bedrijven en investeerders

Het voornaamste doel van het Startup Dinner was het samenbrengen van startups, scale-ups, investeerders en gevestigde pioniers. Middels een matchmakingproces kregen alle gasten de kans om elkaar te leren kennen, ervaringen te delen en samenwerking te initiëren.

En met succes! Na afloop van het diner stonden er ruim 80 succesvolle matches op de teller, waarbij de oplossingen van startups gekoppeld werden aan de uitdagingen van gevestigde bedrijven. Dit varieerde van verdere kennismaking tot funding of een pilotproject.

HeroFestival 8 juni 2023

Het lustrumjaar van HortiHeroes staat bol van inspirerende activiteiten. Na de fieldtrip naar Parijs en het Startup Dinner is het tijd voor het volgende event: het HeroFestival. Deze staat op donderdag 8 juni gepland met een programma samengesteld door RoboCrops en HortiHeroes. Een logische samenwerking omdat we beide op missie zijn om innovatie te versnellen door samenwerking en verbinding. Houd de website, LinkedIn en Instagram van HortiHeroes in de gaten voor meer informatie.

Woensdag 29 maart was de uitreiking van de Tuinbouw Ondernemersprijs in één van de kassen van Koppert Cress. Ook wij waren hier goed te zien door onze 8 felroze sokkels. Hierop lieten wij een aantal topinnovaties voor de tuinbouwsector zien:

1 – Draadloze LoRa sensoren van Quantified Sensor Technology
2 – Low-code sensorplatform van Blockbax
3 – Thermeleon warmtebatterijen
4 – Ons eigen energiedak
5 – BBBLS Energy Saving Greenhouses
6 – Lekdetektie door Michael Meijler en Texplor Benelux
7 – PAR+ kasdekcoating van FOTONIQ
8 – Mechanische gewasbescherming door PATS

Ook de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Piet Adema, was bij het evenement aanwezig.
Naast het uitreiken van de prijs aan de winnaar, kreeg hij ook een rondleiding bij Koppert Cress en toelichting bij de genoemde innovaties van Rob Baan.
Tuinbouwnetwerken op topniveau!

Natuurlijk willen we Van der Avoird Trayplant en Theelers nog feliciteren met het winnen van de mooie prijzen!

“De Japanse journalist en bestsellerauteur op het gebied van technologie en klimaat Jun Morikawa bezocht Koppert Cress voor een documentaire over innovatieve klimaattechnologieën. Als innovatieve kweker én de eerste kas die een pilot met PAR+ van Fotoniq heeft gedaan, was Koppert Cress één van de twee kassen die Jun bezocht tijdens zijn tour door Europa om vernieuwers uit verschillende industrieën te bezoeken, zoals Climeworks, Carbfix, General Electric en Audi om er maar een paar te noemen.”

Hieronder kan je het bezoek van Jun aan Koppert Cress zien:

5 oktober 2022

Op het gebied van energie zijn er de laatste jaren veel innovaties binnen het glastuinbouwcluster. Bij veel van die innovaties is één bedrijf betrokken: Koppert Cress. De Monsterse kweker van cressen is een proeftuin voor startups en andere uitvinders. Koppert Cress wil dat die innovaties nog beter hun weg vinden naar andere bedrijven in de glastuinbouw, en richt daarom een eigen innovatiebedrijf op: Division Q. Innovatiespecialist Bart van Meurs van Koppert Cress gaat dit nieuwe bedrijf leiden: “Voor innoverende techbedrijven wordt Divison Q een toegangspoort tot de tuinbouw.”

De tuinbouwsector in Zuid-Holland loopt wereldwijd voorop. Innovatie is van cruciaal belang om die positie te behouden en uit te breiden. Om baanbrekende innovatie te stimuleren, moet technologische (‘grijze kennis’) gecombineerd worden met kennis en ervaring van de tuinbouw. Dat is het doel van het Innovatieprogramma AgriTech. Consortia van bedrijven kunnen in aanmerking komen voor een voucher vanuit dit programma.

Zo ontving de warmtebatterij van Thermeleon afgelopen jaar een voucher. Deze batterij functioneert als een extra gevelhuid, en slaat de warmte van overdag op voor de verwarming van de kas ’s nachts. Daarmee kan een teeltbedrijf zowel besparen op verwarmen als op koelen. De warmtebatterij van Thermeleon wordt getest en verder ontwikkeld bij Koppert Cress in Monster.

Het is niet de eerste innovatie die een plek vindt bij Koppert Cress. Bij veel vindingen op het gebied van energie is de kweker van cressen betrokken. Om ervoor te zorgen dat die innovaties ook hun weg vinden naar andere ondernemers in de glastuinbouw start Koppert Cress een nieuw bedrijf: Division Q, vertelt innovatiespecialist Bart van Meurs van Koppert Cress: “Er is maar één manier om de wereld duurzamer te maken: je er actief mee bemoeien.”

Duizenden bezoekers per jaar

Koppert Cress is gespecialiseerd in de ontwikkeling en teelt van cressen: zaailingen van unieke planten, met elk hun eigen, verrassende smaak en geur. De belangrijkste afnemers van het bedrijf in Monster zijn restaurants en hotels van over de hele wereld. Jaarlijks bezoeken duizenden topkoks en inkopers de kassen van Koppert Cress in het Westland. En CEO Rob Baan werd meermaals geëerd door de internationale gastronomie.

Dat is niet het enige opvallende aan het bedrijf. Koppert Cress is niet alleen innovatief als het gaat om producten en afzet, maar ook als het gaat om tuinbouwtechniek en ondernemerschap. Onder meer op het gebied van energie is het bedrijf baanbrekend. Zo wil het al in 2025 CO2-neutraal zijn. Daarmee is het koploper en visitekaartje van de tuinbouw. Niet voor niets werd Baan in 2020 uitgeroepen tot Agrarisch Ondernemer van het Jaar.

2020 en 2021 waren ook de jaren dat Koppert Cress het zwaar had. Door de coronacrisis sloten hotels en restaurants wereldwijd hun deuren, en de afzet van cressen daalde fors. Die crisis lijkt voorbij. De tuinbouw beleeft inmiddels een minstens zo grote crisis: de hoge gasprijzen. Veel telers hebben al besloten hun kassen tijdens de winter leeg te laten. Van Meurs met een glimlach: “Wij hebben besloten deze crisis over te slaan.”

Als industrieel ontwerper met roots in het Westland is Bart van Meurs zelf al twaalf jaar aanjager van technische en duurzame innovaties bij Koppert Cress; hij staat Rob Baan intensief bij op deze onderwerpen.

Niet bang de eerste te zijn

Koppert Cress is namelijk een stuk minder afhankelijk van fossiele energie dan veel andere tuinbouwbedrijven. Dat komt doordat het de afgelopen decennia veel geïnvesteerd heeft in alternatieven, zoals watergekoelde LED-belichting, warmte- en koudeopslag, aquathermie en zonthermie. Het is een resultaat van het innovatieve karakter van Koppert Cress, vertelt Meurs. “Innoveren zit in ons DNA. Daarbij komt dat we ons in een wereld begeven die innovatie weet te waarderen: in de gastronomie moet je continu vernieuwen. Koppert Cress kan zich niet veroorloven een gewoon bedrijf te worden. We moeten blijven innoveren. Veel andere ondernemers kiezen voor een bewezen techniek, wij zijn niet bang om de eerste te zijn die iets doet.”

Door die innovaties heeft Koppert Cress bovendien de ‘ruimte’ om te innoveren. “Bij ons is energie slechts enkele procenten van onze kosten. Dan is het eenvoudiger om te experimenteren dan wanneer energiekosten 40% van je kosten zijn, zoals bij veel andere bedrijven. Die moeten innoveren met het mes op de keel.”

Dat gaat Koppert Cress aan het hart, vertelt Van Meurs. Want er veel verschillen zijn tussen het bedrijf en andere glastuinbouwbedrijven; er is des te meer dat ze bindt. “Wij zijn een van de vele trotse bedrijven in de glastuinbouw. We hebben het beste met de tuinbouw voor. Koppert Cress is gebouwd op de kracht van de sector. Deze regio is de Silicon Valley van de tuinbouw: 80 procent van de toeleveranciers zit in deze regio.”

Oprichting Divison Q

Daarom wil Koppert Cress de tuinbouw helpen innovaties te implementeren en op te schalenVeel innovaties vinden maar moeilijk hun weg buiten Koppert Cress. Terwijl die innovaties hard nodig zijn om de sector minder afhankelijk te maken van fossiele brandstoffen.

“We hebben een paar uitgangspunten: Koppert Cress moet bijzonder blijven, we willen verduurzamen, en innovaties moeten niet stoppen bij de muren van ons bedrijf. Daarom hebben we besloten een bedrijf te starten dat innovaties verder helpt: Division Q. Doel van dat nieuwe bedrijf is innovaties toepassen binnen Koppert Cress én die innovaties beschikbaar te maken voor de tuinbouw.”
Division Q (dat verwijst naar ‘eigenwijze’ uitvinder Q in de James Bond-films) zal dat op verschillende manieren doen. Vooral de financiering van innovaties wordt een belangrijke taak: Division Q zal onder meer investeren in startups, of eigen ontwikkelingen licenseren. Dat gebeurt risicodragend. “Wij halen de kastanjes uit het vuur voor de tuinbouw, in de hoop dat we die ‘gegaarde’ kastanjes aan de man kunnen brengen.”

Toegangspas tot de tuinbouw

Fossielvrij telen is daarbij de stip aan de horizon. Bovendien zal Division Q, waarvan Van Meurs de leiding krijgt, de innovaties onder de aandacht brengen bij de tuinbouw. “’Spread the word’ is een van onze pijlers. Voor innoverende techbedrijven wordt Division Q een toegangspoort tot de tuinbouw.”

Een dergelijke partij is er nog niet in de tuinbouw, aldus Meurs. Er zijn wel onder meer banken, demonstratiebedrijven incubators, maar een bedrijf dat zelf mee-ontwikkelt, erin investeert en implementeert bestaat nog niet. “We zien Division Q niet als snel geld: we willen Koppert Cress, individuele ondernemers én de hele sector vooruithelpen. Een win-win-winsituatie dus.”

Foto’s: Koppert Cress

(Bron: Division Q van Koppert Cress gaat tuinbouw helpen innoveren – Greenport (greenportwestholland.nl))

Energiecrisis, oppervlaktewatervervuiling, stikstofemissie; in deze dynamische tijd staat het bestaansrecht van de glastuinbouw onder druk. Verduurzaming is noodzaak. Op dit gebied speelt Koppert Cress een vooraanstaande rol in de tuinbouw. Echter, het bedrijf wil de komende jaren de volgende stap zetten en volledig emissieloos gaan telen. Het bedrijf zet daarom vol in op innovatie door samen te werken met veelbelovende startups en wil de rest van de sector inspireren dit voorbeeld te volgen. Daarom heeft Koppert Cress besloten haar duurzame innovaties onder te brengen in een nieuw bedrijf dat zich daar 100% op gaat richten: Division Q.

Samenvattend is het doel van Division Q om Koppert Cress emissieloos te laten telen dóór duurzame innovatie en vormt het bedrijf de toegangspoort tot de tuinbouw vóór duurzame innovaties.

Achtergrond

Al vele jaren vormen duurzame innovaties een belangrijke pijler in het succes van glastuinbouwbedrijf Koppert Cress uit Monster. Het bedrijf hecht er veel waarde aan haar cressen en specialties voor de gastronomie zo duurzaam mogelijk te produceren. Zo was Koppert Cress één van de allereerste grootschalige gebruikers van LED belichting en wordt op unieke wijze gebruik gemaakt van warmte- en koudeopslag, zonthermie en aquathermie. Ook opent het bedrijf graag haar deuren voor startups om te pionieren met hun nieuwe technieken in de kas. In 2016 leverde dit Koppert Cress al de Koning Willem I Plaquette op als duurzaamste bedrijf van Nederland in het MKB.

Voor de toekomst legt Koppert Cress de lat nog hoger. Naast de groei in de afzet van cressen en specialties, is verdere verduurzaming van het bedrijf expliciet onderdeel van het bedrijfsplan. In 2025 wil het bedrijf CO2-neutraal zijn, geen fossiele brandstoffen meer gebruiken en alleen nog maar schoon water lozen. Volledig emissieloos telen dus. Om deze doelstelling te behalen lanceert Koppert Cress een nieuw zusterbedrijf: Division Q. Alle duurzame innovatieprojecten bij Koppert Cress zullen door Division Q worden uitgevoerd. En als impact-investeerder in veelbelovende startups gaat Division Q zich ook actief bezig houden met het delen van deze technieken en ervaringen met de rest van de tuinbouwsector.

Deze nieuwe divisie is een knipoog naar Q; de slimme uitvinder uit de James Bond reeks. Niet alleen heeft Q ook echt bestaan, hij adviseerde Bond-schrijver Ian Flemming, Q staat ook voor ‘Quartermaster’; kwartiermaker; precies de rol die Division Q inneemt.

Activiteiten

Op basis van de internationale standaarden voor CO2-emissie initieert én realiseert Division Q projecten om de emissie van Koppert Cress te reduceren. Naast eigen ontwikkelingen, zoals zonthermie en bioreactoren voor waterzuivering, wordt intensief samengewerkt met startups. De afgelopen jaren hebben o.a. PATS (drones), Thermeleon (warmtebatterijen), PAR+ (coating) en BBBLS (isolatie) hun innovaties bij Koppert Cress getest en opgeschaald.

Met 10 hectares aan zeer diverse kassen (80 verschillende soorten teelt!), een team dat volledig is ingesteld op innovatie, een uniek netwerk en publiciteit, schept Division Q dé randvoorwaarden om innovaties in de praktijk tot volle wasdom te laten komen. Het bedrijf wil niet ‘de zoveelste incubator voor startups’ worden, maar wil de toegangspoort tot de praktijk zijn.

Division Q wil in de hele sector impact maken. Daarom zal het bedrijf niet alleen innovatieprojecten gericht op Koppert Cress uitvoeren, maar deze technieken ook voor de rest van de tuinbouw beschikbaar maken. Division Q zal als vroege-fase investeerder gaan participeren in veelbelovende startups. Ook zal Division Q samen met partners middels licenties haar eigen innovaties uitrollen.

Productontwikkelaar Bart van Meurs zal leiding gaan geven aan Division Q. Sinds 2010 heeft hij gewerkt aan de technische innovaties binnen Koppert Cress en heeft daarnaast diverse, veelal op duurzaamheid gerichte innovatieprojecten in de glastuinbouw geleid. Uiteraard werkt Van Meurs intensief samen met het team van Koppert Cress en boegbeeld Rob Baan.

Lancering

Op woensdag 28 september vond de officiële lancering van Division Q plaats. Alle partijen die een rol hebben in de projecten van Division Q waren aanwezig in Monster: startups, overige partners en faciliterende bedrijven. Na introducerende woorden van Rob Baan, Bart van Meurs en het management van Koppert Cress, namen de bedrijven zelf het woord. In pitches van 1 minuut volgde een inspirerende kennismaking, die tijdens de borrel veel vervolg kreeg. Het glas kon worden geheven op een veelbelovende start van Division Q. ‘Shaken, not stirred’ uiteraard!